CE İşaretine Genel Bakış
Avrupa Birliği pazarında satılacak bir ürünün eğer Avrupa Birliġi Direktiflerinden birinin veya birkaçının kapsamına giriyorsa CE Markasını taşıması yasal bir zorunluluktur.
"CE" Markası adını Fransızca "Avrupa'ya Uygunluk" anlamına gelen "Conformité Européene" kelimelerinin baş harflerinden almıştır. Bu düzenleme, üreticilerin CE işaretini ürünlerin üzerinde, ambalajlarında ve ürün hakkındaki her türlü doküman üzerinde kullanmalarını zorunlu kılmaktadır.
CE işareti üreticilere, ürünlerinin bazı standartlara ve gereksinimlere uygunluġunu sağlama yükümlülüğünü verirken kullanıcılarında ürünün temel kalite ve güvenlik standartlarına uyduġunu bilmesini sağlar. CE Markası(işareti) pek çok kullanıcı tarafından bir kalite sembolü olarak bilinmektedir, CE İşareti (belgesi), ürünlerin, amacına uygun kullanılması halinde insan can ve mal güvenliği, bitki ve hayvan varlığı ile çevreye zarar vermeyeceğini, diger bir ifadeyle ürünün güvenli bir ürün olduğunu gösteren bir işarettir. CE Sertifikası (Markası) Avrupa Birliġi'nde üretilen ve AB Direktiflerinden birinin veya birkaçının kapsamına giren tüm ürünler için bir zorunluluk olduğu gibi AB üyesi olmayan ülkelerdeki ürünlerin AB içerisinde satılabilmesi için de gereklidir.
CE İşareti (CE Belgesi) Faydaları:
* CE İşareti ürünün AB ülkelerinde serbest dolaşımını ve pazarlanmasını sağlar,
Sanayiciler, ulusal ve uluslar arası düzeyde ürünlerini pazarlayabilmek için, ürün üzerine “CE” işareti koymak mecburiyetindedirler,
* CE İşareti, ürünün AB teknik mevzuatına uygunluğunu belirtir,
* CE İşareti, bir çeşit ürün pasaport işlevini görür,
* CE İşareti, kesinlikle bir kalite markası ve garanti belgesi değildir,
* CE İşareti, kalitenin başladığı seviyeyi gösterir,
* CE İşareti, bu seviyenin altındaki mamuller emniyetsiz olarak, nitelenir ve piyasaya arz edilmezler, dolayısıyla kalitesiz olarak kabul edilirler,
* CE İşaretli ürün AB ülkelerinde, normlarla ilgili yasal gerekçeler ortaya konarak geri çevrilmesi mümkün değildir,
* CE İşareti, Yeni yaklaşım direktiflerine uygunluğun bir göstergesidir.
Bu nedenle;
CE Sertifikası (Markası) AB dışında üretilen ürünler içinde bir "Pasaport" niteliğindedir.
CE Belgelendirme Kapsamı / CE işareti Direktifleri (Yönetmelikleri,Mevzuatları):
* Alçak Gerilim Direktifi 2006/95 EC ve değişiklikleri
Elektromanyetik Uyum Direktifi 89/336/EEC ve değişiklikleri(Endüstriyel Mutfak için)
* Makine Emniyeti Direktifi 98/37/EC - 98/37/AT
* Kişisel Koruyucu Teçhizat Direktifi 89/686/EC - 89/66/AT
* Asansör Direktifi 95/16/EC - 95/16/AT
* Tıbbi Cihazlar Direktifi 93/42/EEC - 93/42/AT
* ATEX Direktifi 94/9/EC - 94/9/AT
* Radyo Cihazları ve Telekomünikasyon Terminal Cihazları Direktifi 99/5/EC - 99/5/AT
* Gürültü Direktifi 2000/14/EC - 2000/14/AT
* Makine ve Alet Testleri (LVD, EMC vb.) (Endüstriyel Mutfak için)
* Oyuncak Direktifi 88/378/EEC
* Florasan Aydınlatma Balastlarının Enerji Verimliliği İle İlgili Direktif (2000/55/AT)
* Taşınabilir Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği (99/36/AT)
* Ev Tipi Elektrikli Buzdolapları, Dondurucular ve Kombinasyonlarının Enerji Verimlilik Şartları ile İlgili Yönetmelik (96/57/AT)
* Ölçü Aletleri Yönetmeliği
* İnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisatı Yönetmeliği (2000/9/AT)
* Vücut Dışında Kullanılan Tıbbi Tanı Cihazları Yönetmeliği
* Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği (97/23/AT)
* Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemlerle İlgili Yönetmelik (94/9/AT)
* Gaz Yakan Cihazlara Dair Yönetmelik (90/396/AT)
* Vücuda Yerleştirilebilir Aktif Tıbbî Cihazlar Yönetmeliği
* Otomatik Olmayan Tartı Aletleri Yönetmeliği (90/384/AT)
* Sivil Kullanım Amaçlı Patlayıcı Maddelerin Belgelendirilmesi Piyasaya Arzı ve Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik (93/15/AT)
* Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
* Yapı Malzemeleri Yönetmeliği
* Gezi Tekneleri Yönetmeliği
* Basit Basınçlı Kaplar Yönetmeliği
* Gemi Teçhizatı Yönetmeliği
Neden CE Belgesi (İşareti) ?
CE Belgesi (işareti)
AB’nin uyulması mecburi olan bir takım Yeni Yaklaşım Direktifleri kapsamında ürünlere iliştirilen bir işaret olduğu için, söz konusu mevzuat kapsamına giren ve AB üyesi ülkelerde piyasaya arz edilecek olan ürünlerin bu işareti taşıması zorunludur.
1996 yılı başında AB ile ülkemiz arasında yürürlüğe giren Gümrük Birliği tarım ürünleri dışında malların serbest dolaşımını ön görmektedir.
Ülkemiz Gümrük Birliği ile AB ile ilişkilerinde 3. ülkelerden farklı bir konum kazanmıştır.
Bu farklılık AB’ye üye ülkelerle mal satışında tam rekabete girmemizin yanı sıra, mal üretiminde de Birlik içerisinde belirlenmiş standartların Türkiye açısından da zorunluluk haline gelmesidir.
Bu kapsamda Türkiye’de CE belgesi süreci üretimin ayrılmaz bir parçası olmuştur, ve bu şekilde Türk malının kalitesini yükseltecektir.
Bu aşamada, Türkiye’de 23 ürün grubunun üreticileri için önceleri sadece AB’ye ihracatta zorunlu olan CE işareti (belgesi), bu tarihten itibaren ülkemizde piyasaya arz edilecek ürünler için de zorunlu hale gelecektir.
CE Belgesi (İşareti) Olmazsa Ne Olur ?
CE İşaretinin(belgesinin) zorunlu olduğu 23 ürün grubu dahilinde ki tüm ürünlerin CE İşareti (belgesi) olmadan AB’ye ihracatı mümkün değildir.
Türkiye’de ise son yasal değişikliklere göre ürünün CE işareti (belgesi) taşıması zorunlu hale gelmiştir.
Bu zamanla tüm CE işareti (belgesi) zorunlu olan ürünlere getirilecektir.
Firmalar ithal ettikleri ürünlerin AB normlarına uygun olduğunu garanti etmek zorundadır.
Üçüncü Ülkelerden İthalatta CE İşareti (Belgesi):
3. Dünya ülkesindeki bir imalatçı aynı Üye Ülke dahilindeki bir imalatçı gibi ürünü AB pazarına sürerken CE işareti (belgesi) almak zorundadır.
Yeni Yaklaşım Direktiflerine göre ürününü tasarlamalı, üretmeli ve gerekli uygunluk değerlendirme prosedürlerini gerçekleştirmelidir.
Eğer üretici ya da üreticinin temsilcisi Avrupa Birliği içinde değilse, bu sorumluluğu ithalatçı yerine getirmek zorundadır.
Yani 3. ülkelerden yapılan ithalatlarda CE İşareti (belgesi) sorumluluğu ithalatçı firmaya aittir.
Bir başka deyişle, firmalar ithal ettikleri ürünlerin AB normlarına uygun olduğunu garanti etmek zorundadır.
CE Belgesi (İşareti) Nasıl Alınır ?
Ürünlerin CE işaretli (belgesi) olarak piyasaya sunulmasından, CE işaretinin ürüne iliştirilmesinden üretici sorumludur. Üreticinin bu işareti ürüne iliştirmesi için çeşitli alternatifler sunulmuştur :
Düşük riskli ürünler :
Bir çok ürün güvenlik açısından düşük riskli ürün gruplarında yer almaktadır.
Bu nedenle, üretici uygunluk değerlendirmesini yaptıktan sonra bir beyanname yayınlayarak; ürünün zorunlu güvenlik, sağlık, çevre ve tüketici koruma standartlarına uyduğunu belirtir. Bu beyannamenin normuna uygun olarak düzenlenmesi gereklidir.
Yüksek riskli ürünler :
Bu ürünler için üreticinin beyannamesi yeterli değildir.
Bu durumda ürünlerin, mutlaka, onaylanmış kuruluşlar (notified body) tarafından test edilmesi gerekmektedir.
Onaylanmış kuruluşun incelemesi sonucunda üretici CE işaretine ürününe koyabilir.
Son üründe kullanılmak üzere üretilen bütün sistem ve ünitelerin üreticileri,
ilgili direktif (kararname) koşullarına uygun olarak komponent ve bileşenlere ait bir dosya ve beyanname ile entegrasyonu gerçekleştirecek üreticilere iletirler.
Entegrasyona parça veya bileşen üreten kuruluşlar, ürünlerine CE işaretini vuramazlar.
CE İşareti gerektiren ürün grupları ile Türkiye’de bu ürün gruplarına ilişkin AB mevzuatının uyumundan sorumlu kuruluşlar aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
Sıra
Direktifin Kapsadığı Alan
Uyumundan Sorumlu Kuruluş
1
Alçak Gerilim Cihazları
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
2
Basit Basınçlı Kaplar
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
3
Gaz yakan aletler
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
4
Sıcak su kazanları
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
5
Elektromanyetik uyumluluk
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
6
Makinalar
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
7
Sivil kullanım için patlayıcılar
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
8
Otomatik olmayan tartı aletleri
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
9
Patlayıcı ortamlarda kullanılan ekipmanlar
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
10
Asansörler
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
11
Dondurucular
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
12
Basınçlı kaplar
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
13
Açık havada kullanılan ekipmandan çevreye yayılan gürültü
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
14
Floresan lambalarda enerji etkinliği
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
15
Vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihazlar
Sağlık Bakanlığı
16
Tıbbi cihazlar
Sağlık Bakanlığı
17
In vitro tıbbi tanı cihazları
Sağlık Bakanlığı
18
Oyuncaklar
Sağlık Bakanlığı
19
Gezi amaçlı tekneler
Denizcilik Müsteşarlığı
20
İnşaat malzemeleri
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
21
Kişisel korunma donanımları
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
22
Radyo ve telekomünikasyon terminal cihazları
Telekomünikasyon Kurumu
23
Yolcu taşıma amaçlı kablo üzerinde hareket eden araçlar
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
CE Belgesinin (İşaretinin) Ürüne İliştirilmesi
Ürün gruplarına ait direktiflerde CE işaretinin ürünlere nasıl yerleştirileceğine dair detaylı bilgiler verilmiştir. Üreticiler bu direktifler doğrultusunda ürününe CE işaretini yerleştirmelidir.
CE İşareti (belgesi):
* İmalatçısı AB içinde veya dışında bulunsun pazara ilk defa girecek tüm yeni ürünler,
* Birlik pazarına ithal edilecek kullanılmış ürünler,
* Birlik pazarına sunulan komple yenilenmiş ürünler için geçerlidir.
Direktifler bazı koşullarda CE işareti (belgesi) taşımaksızın endüstriyel ürünlerin Birlik pazarında serbestçe dolaştırılmasına izin vermektedir.
Bu özel durumlar;
* İnşaat Malzemeleri kararnamesine göre, insan sağlığı ve güvenliğini doğrudan tehdit etmeyen bazı ürünler, sadece bir uygunluk beyannamesi düzenlenerek Birlik pazarına sunulabilir.
* Vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihazlar ve tıbbi cihazlar kararnameleri ile klinik ihtiyaçları için veya kişiye özel, siparişe göre üretilmiş tıbbi malzeme ve ekipmanlar, In Vitro Tanı Cihazlar Kararnamesi uyarınca performans değerlendirmesi maksadı ile üretilen ürünlerin Birlik pazarına sunulması bir beyanname ile mümkündür.
* Potansiyel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Ekipmanlar kararnamesine göre; bir makine-ekipman bileşeni olarak veya bunun koruyucu sistemi olarak işlev gören ürünler ile, Gaz Yakan Aletler kararnamesi uyarınca tesisatlarda kullanılan bağlantı elemanları ve fittingler, birer uygunluk sertifikası ile Birlik pazarına rahatça sürülebilir.
* Otomatik Olmayan Tartı Aletleri kararnamelerine uyarınca, imalatçı adı ile maksimum kapasitesi etiketlenmiş enstrümanlar uygunluk değerlendirme sürecine gerek duymaksızın Birlik pazarına sürülebilir.
* Basit Basınçlı Kaplar ve Basınçlı Kaplar kararnamelerine göre, mükemmel mühendislik becerileri ile üretilen kaplar ve araçlar için de ayrı bir uygunluk doğrulama süreci aranmamaktadır. Bu tür ürünlerin üretilmesinde üretimi kontrol altında bulunduran bağımsız kurumlar görev aldığı gibi, üretim gerçekleştirenlerde özel eğitim ve beceri kalifikasyonları bulunmalıdır.
Ambalajlama ve atıklar, yüksek hızlı ray sistemler, normal hızlı ray sistemleri de bu kapsama girmektedir.